اثربخشی تغییر روش آبیاری و آرایش کاشت چغندرقند بر بهره‌وری آب، عملکرد و راندمان کاربرد آب در دشت میاندوآب

نویسندگان

  • حسین دهقانی سانیج دانشیار ،مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی ، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، البرز، ایران
چکیده مقاله:

چغندرقند از محصولات اصلی و با نیاز آبی بالا در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می­باشد. آرایش کاشت و روش آبیاری چغندرقند تأثیر به­سزایی در افزایش راندمان کاربرد آب، عملکرد و بهره­وری فیزیکی آب این محصول دارد. برای بررسی تأثیر روش آبیاری و آرایش کاشت در این سه شاخص، یک مطالعه میدانی در سال زراعی 96-1395 در دو مزرعه پایلوت (مزارع A و B) در شبکه آبیاری و زهکشی میاندوآب و تحت مدیریت زارعین، انجام گردید. در این مطالعه بخشی از هر مزرعه به‌عنوان شاهد (آرایش کاشت مرسوم و آبیاری نواری) و بخشی دیگر به­عنوان تیمار (تغییر آرایش کاشت و تغییر روش آبیاری سطحی از نواری به جویچه­ای) در نظر گرفته شد. قسمت شاهد هر مزرعه به‌صورت شیارهایی کم­ارتفاع در داخل نوار و با فواصل 50 سانتی­متر (IA-C و IB-C) و قسمت تیمار هر مزرعه به­صورت آرایش کشت دو ردیفه (اصطلاحاً آرایش 60×40 سانتی­متر: IIA-T و IIB-T) و روش آبیاری جویچه­ای بود. مطابق نتایج، بیش­ترین راندمان کاربرد آب در قسمت IIA-T با 2/77 درصد و کمترین راندمان کاربرد آب در IB-C با 2/10 درصد به دست آمد. متوسط راندمان کاربرد آب (طی 12 آبیاری) در بخش­های IIA-T و IIB-T به­ترتیب 5/54 و 1/51 درصد و در بخش­های IA-C و IB-C به­ترتیب برابر 7/38 و 3/39 درصد به دست آمد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، با تغییر الگوی کاشت از روش مرسوم منطقه به آرایش کاشت دو ردیفه 60×40 و تغییر روش آبیاری، مقدار آب آبیاری به­طور متوسط 7/29 درصد کاهش و متوسط عملکرد چغندرقند در دو مزرعه از 3/64 به 74 تن در هکتار افزایش یافت (افزایش 2/15 درصد). بهره­وری فیزیکی آب چغندرقند نیز از مقدار متوسط 75/3 به 47/6 کیلوگرم بر مترمکعب افزایش یافت (افزایش 71/2 کیلوگرم بر مترمکعب).

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر آرایش کاشت و مقادیر آب در آبیاری قطره‌ای بر عملکرد سیب‌زمینی

به منظور بررسی اثر سه سطح آب آبیاری در سه آرایش کاشت در آبیاری قطره­ای بر عملکرد سیب­زمینی، آزمایشی به صورت اسپلیت­پلات در قالب بلوک­های کامل تصادفی در  سه منطقه مشهد، اردبیل، و دماوند با شرایط آب و هوایی متفاوت طی دو سال متوالی (1382 و 1383) اجرا شد.  طرح دارای 9 تیمار شامل سه آرایش کاشت (تیمار B1: یک ردیف کاشت روی هر پشته با فاصلة 75 سانتی­متر بین ردیف­ها با یک نوار قطره­ای، تیمار B2: دو ردیف...

متن کامل

اثر کاربرد روش‌های آبیاری موضعی ریشه (PRD) بر راندمان مصرف آب، عملکرد و اجزای عملکرد گوجه‌فرنگی

Four partial root zone drying (FULL, 1PRD50, 2PRD50, 3PRD50) treatments were investigated on tomato characteristics and water use efficiency using completely randomized design with five replications. In the control treatment (Full irrigation), all water requirement of plant was met in the root area equally during the growing season. Roots in 1PRD50, 2PRD50 and 3PRD50 treatments were divided int...

متن کامل

بررسی تأثیرکم آبیاری بر عملکرد، خصوصیات کیفی و شاخص بهرهوری مصرف آب 3 رقم سویا در دشت مغان

کم­­آبی اصلی­ترین عامل محدود کننده رشد گیاهان است، به‌طوری‌که حصول عملکرد مطلوب در شرایط کم‌آبیاری مستلزم انتخاب رقم مناسب با توجه به شرایط هر منطقه می‌باشد. براین­اساس آزمایشی به­صورت کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در دشت­مغان در سال­های 1394 و 1395 بر روی گیاه سویا اجرا شد. تیمارها شامل 4 سطح آبیاری IR1 (شاهد)، IR2 (80 درصد نیاز­آبی)، IR3 (70 درصد نیاز­آبی) و IR4 (50 ...

متن کامل

بررسی تاثیر فشردگی خاک بستر جویچه و آرایش کاشت بر بهره‌وری آب در زراعت چغندرقند

این پژوهش در استان آذربایجان غربی در دو سال زراعی 1388 و 1389 به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی اجرا شد. دو تیمار آرایش شامل: 1- کاشت یک ردیف روی پشته با فاصله ردیف ۵۰ سانتی­متر، 2- کاشت دو ردیف روی پشته به فاصله 40 سانتی‎متر و فاصله دو پشته 50 سانتی­متر (50*40)، در کرت‎های اصلی و چهار تیمار چگونگی فشردگی بستر شیار شامل: 1- بدون فشردگی، 2- ایجاد فشردگی در بستر شیار با یک ...

متن کامل

بررسی اثرات مقادیر مختلف آبیاری، تراکم بوته و آرایش کاشت در روش آبیاری قطره‌ای- نواری بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت دانه‌ای در اسلام‌آباد غرب

کمبود منابع آب در کشور و بالا بودن تلفات آب در آبیاری سطحی لزوم توجه به روش­ آبیاری تحت‌فشار به‌خصوص آبیاری قطره­ای با لوله­های تیپ (به علت داشتن فشار کارکرد کم و هزینه­های پایین تهیه لوله­ها) و استفاده  بهینه از منابع آبی برای کشت محصولات پرمصرف مثل ذرت را افزایش داده است. در این راستا پژوهش حاضر به‌منظور تعیین اثرات کاربرد مقادیر مختلف آب آبیاری، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد، اجزاء عملکر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 51  شماره 8

صفحات  2125- 2136

تاریخ انتشار 2020-10-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023